Skip Navigation
The Endowment for Human Development
The Endowment for Human Development
Improving lifelong health one pregnancy at a time.
Donate Now Get Free Videos

Multilingual Illustrated DVD [Tutorial]

The Biology of Prenatal Development




د زېږېدنې څخه مخکې د ماشوم د ودې بيالوژي

.پښتو [Pashtu (Pushto)]


National Geographic Society This program is distributed in the U.S. and Canada by National Geographic and EHD. [learn more]

Choose Language:
Download English PDF  Download Spanish PDF  Download French PDF  What is PDF?
 

Embryonic Development: 4 to 6 Weeks

Chapter 11   4 Weeks: Amniotic Fluid

‏۴ اوونيو کې ‏صاف امنيون جنين احاطه کوي ‏له مايع څخه په ډکه کڅوړه کې. ‏دغه شنډه مايع ‏د امنيوټيک مايع په نامه يادېږي، ‏چې جنين له ټپي کېدو څخه ساتي.

Chapter 12   The Heart in Action

‏زړه عموماً په يوه دقيقه کې ۱۱۳ ځله درځيږي.

‏وګورئ چې زړه خپل رنګ څنګه بدلوي ‏کله چې وينه جوفونو ته وردننه کېږي او د هر ټوپ سره ورڅخه خارجېږي.

‏او زړه تقريباً ‏۵۴ ميليونه ځله مخکې له زېږېدو څخه ‏او له ۳۲ بليونو ځلو څخه زيات ‏د اتيا کالو د عمر په موده کې درځېږي.

Chapter 13   Brain Growth

‏د دماغ د چټکې ودې ثبوت دا دی چې بڼه يې په ‏مخکيني دماغ، ‏منځني دماغ، ‏او شاتني دماغ کې بدلون مومي.

Chapter 14   Limb Buds

‏د پورتنيو او ښکتنيو غړيو وده پېل کېږي ‏(يعنې) په ۴ اوونيو کې د غړو د غوټيو په څرګندېدلو سره .

‏پوستکی په دې وخت کې شفاف وي ‏ځکه چې يواځې يوه ژوانکه پېړوالی لري.

‏پوستکى د پېړوالي سره، ‏دغه شفافيت له لاسه ورکوي، ‏په دې معنا چې مونږ به يواځې وکولاى شو هغه داخلي غړي ووينو چې ‏ تقريباً تر بلې مياشتې پورې وده کوي.

Chapter 15   5 Weeks: Cerebral Hemispheres

‏د ۴ او ۵ اوونيو ترمينځ، ‏دماغ خپلې چټکې ودې ته دوام ورکوي ‏او په ۵ بېلابېلو برخو وېشل کېږي.

‏سر د ټول جنين تقريباً ٣ /١ برخه تشکيلوي.

‏د دماغ نيمکرې څرګندېږي، ‏ورو ورو د دماغ په سترو برخو بدلېږي.

‏په پای کې دندې د دماغي نيمکرو په واسطه اداره کېږي ‏(چې دا دندې) عبارت دي له: فکر کولو ، زده کړې ، ‏حفظ کولو ، خبرې کولو، ليدلو، ‏اورېدلو، خپلواک حرکتونه، ‏او د ستونځو حلولو څخه.

Chapter 16   Major Airways

‏په تنفسی سيستم کې، ‏ د اصلي تنې ښي او کيڼ برانشي موجود دي ‏او په پای کې يوځای کوي ‏(يعنې) قصبة الريه يا هوايي نل ‏له سږو سره.

Chapter 17   Liver and Kidneys

‏پام وکړئ چې غټه ينه (ځګر) چې بطن ډکوي ‏د درځيدونکي زړه ترڅنګ.

‏دايمي پښتورګي په ۵ اوونيو کې څرګندېږي.

Chapter 18   Yolk Sac and Germ Cells

‏د هګۍ د ژېړو کڅوړه د لومړنيو تکثري ژوانکو لرونکې وي. ‏چې د جرم د ژوانکو په نامه يادېږي. ‏په ۵ اوونيو کې ‏دغه د جرم حجرې لېږدول کېږي ‏تکثري غړو ته ‏د پښتورګو ترڅنګ.

Chapter 19   Hand Plates and Cartilage

‏همداراز په ۵ اوونيو کې، ‏جنين توليدوي د لاس خپړه ‏او د کرپاندوکو جوړېدل له ۱/۲ ۵ اوونيو وروسته پېل کېږي.

‏دلته مونږ ليدلای شو د کيڼ لاس خپړه ‏او مړوند په ۵ اوونيو او ۶ ورځو کې.